
آب انبار شش بادگیر، تنها بنای شش بادگیری در ایران
شهر یزد را میتوان شهر آبانبارها قلمداد کرد. واضح است که اقلیم و شرایط آب و هوایی خشک و کویری یزد سبب به وجود آمدن آبانبارها در این شهر شده است. کم باران بودن شهر یزد و تدبیر برای جبران کمآبی منجر به شکلگیری آبانبارها شده است. بیش از ۱۰۰ آبانبار در شهر یزد ساخته شده است. آبانبار شش بادگیری یکی از این آبانبارها در شهرستان یزد است. آبانبار شش بادگیری که متعلق به دوران قاجاریه است، در محله تپه یزد، کوچه شش بادگیر واقع شده است. وجه تسمیه نام آبانبار به این دلیل است که آبانبار، شش بادگیر دارد. این آبانبار زیباترین آبانبار یزد شناخته میشود.
آب انبار
آبانبار نوعی مخزن سرپوشیده است که پایینتر از سطح زمین ساخته میشد تا آب مصرفی مردم از طریق قناتها و رودخانهها بدان جاری و برای استفاده مردم ذخیره شود. آبانبارها از بناهای اصیل ایرانی به شمار میروند که در اکثر شهرهای ایران پراکنده شدهاند. کهنترن آبانبارها در کاشان، قزوین، سمنان و یزد ساخته شدهاند. بعضی از آبانبارها خصوصی و برخی دیگر عمومی بودند. آبانبارهای خصوصی در زیر خانههایی خاص ساخته میشد تا آب مصرفی ساکنان آن خانه را تامین کند. آبانبارهای عمومی بناهای بزرگتری بودند در شهرها، روستاها که گاهی حتی در میان راههای حفاری ساخته میشد تا آب مصرفی مردم آن ناحیه و مسافران را تامین کند.
آب انبار شش بادگیری
آبانبار شش بادگیری در محله تپه یزد و در کوچهای به نام شش بادگیر در شهرستان یزد قرار دارد. معماری بنا دارای شش بادگیر است. این بنا دو ورودی دارد که یکی در شمال و دیگری در جنوب مخزن قرار گرفته است. آبانبار دارای شش بادگیر و مخزن بزرگی به حجم ۲۰۰۰ متر مکعب است. این آبانبار زیبا ۵۵ پله دارد. ورودی آبانبار در قسمت جنوبی قرار گرفته و بین پلههای ۲۵ و ۲۶ آن، از بالا یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد که طاق آبانبار بعد از هشتی شروع میشود. شیر آن نیز در قسمت ورودی شمالی است. ورودی شمالی نسبت به مخزن شیر، قرینه ورودی جنوبی است. گنبد آبانبار دارای شکلی تخم مرغی است که زیبایی خاصی به معماری آن بخشیده است. ارتفاع مخزن آب ۱۲٫۶ متر و ارتفاع بادگیرها ۱۰ متر است. آبانبارها از جمله تاسیسات وابسته به قنات هستند که برای ذخیرهسازی در زمستان و استفاده در تابستان کاربرد داشتهاند. این آبانبار بزرگ و پرحجم که گنجایش زیادی برای ذخیره آب داشته، دو عدد شیر یا راه دسترسی به شیر آبانبار دارد که یکی برای استفاده مسلمین و دیگری برای استفاده اقلیت مذهبی زرتشتی است.
آبانبار شش بادگیر، دارای ۶ عدد بادگیر است که ۳ بادگیر آن از ابتدا ساخته شده بود و ۳ بادگیر دیگر بعدها به آن الحاق شد. با کمی دقت در شکل بادگیرها تفاوت ۳ بادگیر قدیمی با دیگر بادگیرهای آن مشهود است. شش بادگیر آبانبار با توجه به شرایط اقلیمی در جهت باد در این منطقه ساخته شده و شکل آنها بهصورت معماری ۸ وجهی ساخته شده است. برای شهرهای کویری مثل یزد، ارزش آب بیش از هر جای دیگر احساس میشود. در این شهر صدها آبانبار وجود دارد. آبانبار شش بادگیر ۱۸۰ سال سابقه داشته و در دوره قاجار ساخته شده است. این آبانبار در سال ۱۳۷۱ هجری قمری در همان دوره قاجاریه ترمیم و بازسازی شد. این اثر در تاریخ ۴ فروردین ۱۳۵۷ با شماره ثبت ۱۶۰۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.
اغلب آبانبارها در داشتن ۴ عنصر مشترک بودند. خزینه، گنبد، پاشیر و بادگیر، که هرکدام از این چهار عنصر در حفظ و نگهداری آب نقش داشتند. آبانبار شش بادگیر نیز دارای این ۴ عنصر بود. خزینهها را به خاطر تسلط آب و پایین ماندن دمای آن در دل زمین حفر میکردند. گنبد به شکل نیمکره بر روی فضای خزینه ساخته میشد تا از آلودگی آب جلوگیری کند. پاشیر شامل راهرویی پلکانی بود که برای برداشتن آب تعبیه شده و بادگیرها برای خنک نگهداشتن و هدایت هوای خنک به داخل خزینه ساخته میشدند. تعداد پاشیرها و بادگیرها در آبانبارهای مختلف متفاوت است، که در آبانبار شش بادگیری همانگونه که از نامش پیداست شش بادگیر تعبیه شده است.
آبانبار شش بادگیری که یکی زیباترین آبانبار یزد است، به همت حاجی محمدحسین فرزند نورالله یزدی ساخته شد و تنها بنای شش بادگیری در ایران است. وقفنامه آبانبار موجود است که برای دسترسی به متن آن میتوانید به منابع این مقاله رجوع کنید.در این وقف نامه ذکر شده که حاج محمدحسین از املاک و اموالی که در یزد و در تفت داشته برای ساختن آبانبار استفاده کرده است. پس از وی فردی به نام بهشتیان آبانبار را برای استفاده مردم از محل قناتی در یزد پرآب میکرد.
وی در همین دهههای اخیر از دنیا رفت. مردم ساکن بافت قدیمی یزد تا ۱۰ سال پیش از آبانبار شش بادگیری استفاده میکردند. آوازه این آبانبار به خارج از ایران نیز رسیده و هولد در کتاب خود از آن نام برده است. اکنون چندسالی است که فضای بین در ورودی تا گنبد و بادگیرهای این آبانبار تاریخی برای برپایی چادر حسینیه استفاده میشود. بهترین زمان بازدید از آبانبار شش بادگیر فصلهای بهار و پاییز است. مدت زمان بازدید از آبانبار در حدود ۱۵ الی نیم ساعت به طول میانجامد. اگر به یزد سفری داشتید و از جاذبههای آن دیدن کردید، بهتر است بدانید که آبانبارهای شش بادگیری نیز در مسیر آثار تاریخی یزد قرار دارند و دسترسی به آنها دشوار نیست.
تهيه و تنظيم: هيئت تحريريه آرياسان
منابع:
مجله سلامتپزشک خانواده پزشكی بهداشت آریاسان الکامپ نمایشگاه الکامپ الکامپ آنلاین دارودرمان سلامت الکترونیکگردشگری آریاسان سیتی نت پاك سمن سوكام آریاسان سوپاك آریاسان مدی فارما تبلیغات پیشخوان نیازمندی ها کاریابیصرافیارزسکهطلاماشینملکزمینساختمانبورسبانکدولتملترهبرمجلسقرآنکتابکنکورکارپردازیدانشگاهدانش بنیانورزشصدا سیمادینزندگیمردمامیدکاربیمهبیکاریجوانورزشاطلاعات فناوری کامپیوترسخت افزارنرم افزاررایانهسرورمجازیتبلتموبایلزنجانتهرانایرانآلمانیونانگرجستانگرجستاندبیجهانهوافضاکشور كالا یابفروشگاه اینترنتی گروه بین المللی آریاسان WikiPharmaAriaSunساختتولیدعملیاتی صنعتیتاسیس تجهیز نصب و راه اندازی و سرمایه گذاری هوا فضا بازرگانی بین المللی پژوهشی صنعتیبازرگانی پزشكی دامپزشكی بهداشت دارو درمانسلامت فناوری اطلاعات و رایانه هواپیماییگردشگری طراحی لوگو طراحی استیکر کمپین تبلیغاتی اخبار علمی و پژوهشی اخبار سیاسی اقتصادی تجارت بین المللی بورس و بازار سرمایه اخبار پزشکیگردشگری و میراث فرهنگی هوانوردی و گردشگری ورزشی و المپیک حوزه و دانشگاه قرآنی فرهنگ و هنر صنعت و تکنولوژی حوادث بانوان نرخ ارز و طلا و سکه صرافی ها وب سایت آرپی وب سایت کاراندیشه اهواز وب سایت پانا بیوتی پاک سمنسینره طبیعت زنده کیابهداشت پانابیوتی کلینیک صدف رادآریاسان مان آریاسان پادآریاسانسوکام آریاسان رزرواسیون توریستی بیکاریجوانورزشCityNetPakSaman SooComAriaSun SooPakAriaSun MediPharma آریاسان AriaSunGroupكالایاب KalayabآریاسانبازارAriaSunBazarمدیكالاMediKalaگروه_آریاسانAriaSunGroup طراحی وب سایت تورهای تفریحی RP وب سایت تورهای وب سایت تورهای اقامتی وب سایت تورهای فرهنگی پانا وب سایت تورهای طبیعی کاراندیشه اهواز وب سایت تورهای علمی نفت و پالایشگاه وب سایت تورهای ورزشی گاز وب سایت تورهای متبركه آب وب سایت تورهای نمایشگاهی سایت تورهای نمایشگاهی وب سایت تورهای سیاحتی سایت تورهای سیاحتی وب سایت تورهای لحظه آخر سایت تورهای لحظه آخر وب_سایت تورهای داخلی سایت تورهای تفریحی سایت تورهای داخلی سایت تورهای زیارتی اماكن تفریحی طراحی طراحی وب سایت سیتی نت طراحی سایت اماكن تفریحی زیارتی اماكن زیارتی طراحی وب سایت اماكن زیارتی سیتی نت طراحی سایت اماكن زیارتی اماكن سیاحتیسوپاك آریاسان طراحی وب سایت اماكن سیاحتی گرافیک اماكن تاریخی طراحی وب سایت اماكن تاریخی طراحی سایت اماكن تاریخی پوستر طراحی وب سایت اماكن اقامتی طراحی سایت اماكن اقامتی تراکت شبکه طراحی سایت اماكن فرهنگی اماكن طبیعی طبیعی اماكن طراحی سایت اماكن طبیعی طراحی وب سایت اماكن طبیعی علمی طراحی سایت اماكن علمی طراحی وب سایت اماكن علمی ورزشی اماكن ورزشی طراحی وب سایت اماكن ورزشی طراحی سایت اماكن ورزشی اماكن ورزشی ورزشیورزش طراحی سایت اماكن ورزشی سیما طراحی وب سایت اماكن ورزشیمتبركه اماكن متبركه طراحی سایت اماكن متبركه بنر اماكن نمایشگاهی طراحی سایت اماكن نمایشگاهی طراحی وب سایت اماكن نمایشگاهی تیزر تورهای تفریحی طراحی وب سایت تورهای تفریحی طراحی سایت تورهای تفریحی زیارتی سایت تورهای زیارتی طراحی سایت تورهای زیارتی طراحی وب سایت تورهای زیارتی تاریخی تورهای تور طراحی سایت تورهای تاریخی طراحی وب سایت تورهای تاریخی تورهای اقامتی طراحی سایت تورهای اقامتی طراحی وب سایت تورهای اقامتی فرهنگی طراحی سایت تورهای فرهنگی طراحی وب سایت تورهای فرهنگی طبیعی طراحی سایت تورهای طبیعی طراحی وب سایت تورهای طبیعی علمی طراحی سایت تورهای علمی طراحی وب سایت تورهای علمی طراحی سایت تورهای ورزشی طراحی وب سایت تورهای ورزشی طراحی سایت تورهای متبركه طراحی وب سایت تورهای متبركه تورهای نمایشگاهی سیاحتی طراحی سایت تورهای سیاحتی لحظه آخر تورهای لحظه آخر طراحی سایت تورهای لحظه آخر کارگزینی طراحی سایت تورهای داخلی طراحی وب سایت تورهای داخلی تورهای خارجی دامنه طراحی وب سایت تورهای خارجی ساحلی کار ثبت شهری طراحی سایت تورهای شهری طراحی وب سایت تورهای شهری برند سئو طراحی وب سایت تورهای صحرانوردی كوهنوردی دریانوری طراحی سایت تورهای دریانوردی طراحی وب سایت تورهای دریانوردی هوانوردی طراحی سایت تورهای هوانوردی كروز كشتیهای كروز طراحی سایت تورهای كشتیهای كروز طراحی وب سایت تورهای كشتیهای كروز پروازهای داخلی هاست پروازهای خارجی پورتال پروازهای لحظه آخر طراحی وب سایت پروازهای لحظه آخر ارزان طراحی وب سایت پروازهای ارزان خرید آنلاین طراحی وب سایت خرید آنلاین فروش آنلاین طراحی وب سایت فروش آنلاین برندینگ فروشگاهی آنلاین طراحی سایت فروشگاهی آنلاین بلیط آنلاین طراحی سایت بلیط آنلاین اینترنتی طراحی سایت فروشگاه اینترنتی بلیط اینترنتی طراحی سایت بلیط اینترنتی
برای خرید اینترنتی و آنلاین محصولات آریاسان اینجا ( کلیک ) کنید.
https://www.instagram.com/ariasunbazar/






 1038 بازدید

جستجو

آخرین نوشته ها

























عضویت در خبرنامه
گروه بین المللی آریاسان





دیدگاه خود را ثبت کنید